Μνήμη Θανάση Ραυτόπουλου

Του ΑΓΓΕΛΟΥ Γ. ΧΟΡΤΗ
Πέρασε περισσότερο από ένας χρόνος από τότε που ο Θανάσης έφυγε πρόωρα για το Μεγάλο Ταξίδι και θεωρώ χρέος μου να αφιερώσω τις λίγες αυτές γραμμές για να συντηρήσω τη μνήμη του. Όχι γιατί υπήρξε φίλος μου, αλλά γιατί ήταν μια ξεχωριστή προσωπικότητα, σπάνια στους καιρούς που ζούμε.
Ο Θανάσης ήταν, χωρίς υπερβολή, ο καλύτερος της γενιάς μας. Έλαμψε ως μαθητής στο τότε Γυμνάσιο Λευκάδος και φανέρωσε εμφατικά το αστραφτερό του πνεύμα στις εισαγωγικές εξετάσεις για τις Ανώτατες σχολές. Είχε διαγωνιστεί για την εισαγωγή του σε τρία Πανεπιστημιακά τμήματα: το Μαθηματικό, το Φυσικό και το Χημικό του Πανεπιστημίου Αθηνών (τότε οι εξετάσεις διεξάγονταν από τις Σχολές, ξεχωριστά για κάθε τμήμα). Σε όλους αυτούς τους διαγωνισμούς είχε καταλάβει την 1η ή τη 2η θέση. Το γεγονός αυτό δεν ξέρω αν και πόσοι το γνωρίζουν. Γιατί ο Θανάσης ήταν τόσο μετριόφρων και τόσο υψηλού ήθους άνθρωπος, ώστε ποτέ δεν έκανε λόγο για τον εαυτό του. Το εγώ, οι καυχησιολογίες και η υπεροψία, χαρακτηριστικό πολλών, συνήθως μέτριων ή ασήμαντων ανθρώπων, ήταν άγνωστα γι’ αυτόν. Και ενώ θα μπορούσε να κατακτήσει εύκολα τις κορυφές της επιστημονικής ιεραρχίας, στάθηκε μακριά από κάθε τέτοια επιδίωξη, επιλέγοντας να σταδιοδρομήσει ως καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης στη Λευκάδα, θέση αναντίστοιχη και πολύ κατώτερη από το τεράστιο επιστημονικό και πνευματικό του ανάστημα, την οποία όμως τίμησε όσο κανένας. Πόσο σπουδαίος ήταν στην επιστήμη την οποία θεράπευε μπορούν να το μαρτυρήσουν οι συνάδελφοί του, οι μαθητές του και η λευκαδίτικη κοινωνία. Εγώ θα αναφέρω ένα μόνο γεγονός. Όταν, πριν από πολλά χρόνια, είχα ρωτήσει έναν λαμπρό μαθητή του, διακεκριμένο καθηγητή Πανεπιστημίου σήμερα, για τις σπουδές του στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μου είχε απαντήσει ότι το επίπεδο ήταν πολύ υψηλό, λόγω της υψηλής επιστημονικής στάθμης των καθηγητών, αλλά είχε προσθέσει: «όμως στα Μαθηματικά καθηγητή σαν τον Ραυτόπουλο δεν έχουμε».

Αντίστοιχο με το ρωμαλέο του πνεύμα ήταν και το ηθικό του ανάστημα. Οι αρχές και οι αξίες τις οποίες με τη ζωή και τη δράση του υπηρέτησε και δεν παρεξέκλινε από αυτές, ούτε στο ελάχιστο, δεν είναι συνηθισμένες στην εποχή και την κοινωνία που ζούμε. Αυτάρκης εσωτερικά, με ευθύτητα, ειλικρίνεια, βαθύ αίσθημα του δικαίου, συνέπεια λόγων και πράξεων, πνεύμα προσφοράς και άκρα ευσυνειδησία στην επιτέλεση του έργου του, ανήκε επίσης στη σπάνια κατηγορία των ανθρώπων που αδιαφoρούν για την απόκτηση αξιωμάτων και δύναμης, ενώ καθόλου δεν τον άγγιζε η πλεονεξία και η επιδίωξη του πλούτου. Όλα αυτά τα θεωρούσε ματαιοδοξίες και το απέδειξε με τον τρόπο που έζησε. Θα έλεγε κανείς ότι ερχόταν από μια άλλη κοινωνία, ιδεατή, για να διδάξει με το παράδειγμά του αρετές και αξίες λησμονημένες από τους ανθρώπους στα δίσεκτα χρόνια που ζούμε. Γι’ αυτό και απολάμβανε το σεβασμό και την εκτίμηση όσων είχαν την τύχη να είναι μαθητές του, αλλά και του συνόλου της λευκαδίτικης κοινωνίας. Ο σεβασμός αυτός, γνήσιος και ανυπόκριτος, αφού δεν υπέκρυπτε καμιά ιδιοτέλεια, αποτυπώνεται στον συγκινητικό αποχαιρετισμό δυο μαθητών του που τον διάβασα σε λευκαδίτικη ηλεκτρονική εφημερίδα και είναι ο μεγαλύτερος τίτλος τιμής για τον Δάσκαλο και τον Άνθρωπο Θανάση.